Μody (Bruegel): Το μεγάλο λάθος του ΔΝΤ στην Ελλάδα

Μody (Bruegel): Το μεγάλο λάθος του ΔΝΤ στην Ελλάδα

Το ΔΝΤ πρέπει να επανορθώσει το μεγάλο λάθος που έκανε στο σχεδιασμό του ελληνικού προγράμματος, εκτιμά το πρώην στέλεχος του Ταμείου και ερευνητής του Bruegel, Ashoka Mody. Μόνη διέξοδος η διαγραφή μεγάλου μέρους του ελληνικού χρέους.



Το ΔΝΤ αντί να ζητάει από την Ελλάδα νέα μέτρα λιτότητας και αποπληρωμή των δόσεων στα δάνεια διάσωσης που έλαβε, πρέπει να αναγνωρίσει την ευθύνη του για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η χώρα και να προχωρήσει σε ελάφρυνση του χρέους, εκτιμά το πρώην στέλεχος του Ταμείου, Ashoka Mody.

Όπως επισημαίνει, οι επαχθείς υποχρεώσεις της Ελλάδας προέρχονται από το μοιραίο λάθος που έκαναν το ΔΝΤ και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις τον Απρίλιο του 2010. Αντί να επιτρέψουν τότε στην Ελλάδα να χρεοκοπήσει επέλεξαν να τις δανείσουν χρήματα, ελπίζοντας ότι θα καταφέρει να τηρήσει το σύνολο των υποχρεώσεων της.

Ο ίδιος υπενθυμίζει ότι τότε πολλοί ζήτησαν μια άμεση αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους, κάτι που θα επέφερε άμεσα απώλειες στις τράπεζες και τους επενδυτές που είχαν δανείσει την Ελλάδα. Μεταξύ αυτών ήταν και αρκετά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΝΤ και ο Karl Otto Pohl, πρώην πρόεδρος της Bundesbank. Όπως είχε δηλώσει τότε ο κ. Pohl, αναφέρει ο κ. Mody, η λύση που επιλέχτηκε ήταν ένα τέχνασμα για να διασωθούν οι γαλλικές και γερμανικές τράπεζες.

Σύμφωνα με τον κ. Μody, η στρατηγική που ακολούθησαν οι διεθνείς δανειστές ήταν αυτή της αντικατάστασης του ενός προβλήματος με ένα άλλο. Δάνεια του ΔΝΤ και του επίσημου ευρωπαϊκού τομέα χρησιμοποιήθηκαν για να αποπληρωθούν οι ιδιώτες δανειστές. Έτσι, παρά το PSI του 2012, οι υποχρεώσεις της Ελλάδας παραμένουν μη βιώσιμες, αλλά πλέον βρίσκονται στα χέρια του επίσημου τομέα.

Σχεδόν όλοι συμφωνούν πλέον πως η πίεση στην Ελλάδα να πληρώσει τους ιδιώτες πιστωτές ήταν κακή ιδέα, τονίζει ο κ. Mody. Η απαιτούμενη δημοσιονομική λιτότητα ήταν απλά πολύ μεγάλη και προκάλεσε την κατάρρευση της οικονομίας. Το ΔΝΤ αναγνώρισε σε έκθεση του 2013 το λάθος που έκανε στην περίπτωση της Ελλάδας. Σε πρόσφατη έρευνα, το Ταμείο ανέφερε πως όταν μια κρίση απειλεί να επεκταθεί πρέπει να επιδιώκεται μια παγκόσμια λύση αντί να αναγκάζεται μια υπερχρεωμένη οικονομία να επωμιστεί όλο το βάρος. Ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Ολιβιέρ Μπλανσάρ, έχει προειδοποιήσει πως περισσότερη λιτότητα θα πνίξει την ανάπτυξη.

Το παράδοξο σύμφωνα με τον κ. Mody είναι πως το ΔΝΤ πιέζει την Ελλάδα να συνεχίσει τον ίδιο δρόμο: Ναδανειστεί νέα χρήματα (αυτήν την φορά από τις ευρωπαϊκές αρχές), να αποπληρώσει μια ομάδα πιστωτών (το ΔΝΤ) και να παραμείνει προσηλωμένη στην λιτότητα. Οι τελευταίες προβλέψεις του Ταμείου κάνουν λόγο για πρωτογενές πλεόνασμα 4,5% του ΑΕΠ, ένα μέγεθος που ελάχιστες κυβερνήσεις έχουν επιτύχει για σημαντικό χρονικό διάστημα.

Επιπλέον, ακολουθώντας την Γερμανία, οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ έχουν εναποθέσει την ελπίδα τους στις λεγόμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που υποτίθεται ότι θα βελτιώσουν τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της χώρας.

«Θα έπρεπε να γνωρίζουν καλύτερα. Το τελευταίο World Economic Outlook του Ταμείου αμφισβητεί την ιδέα πως οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημα χρέους της Ελλάδας έγκαιρα και ικανοποιητικά. Τα πιο σημαντικά μέτρα ενθαρρύνουν την έρευνα και την ανάπτυξη και βοηθούν την τόνωση των τομέων υψηλής τεχνολογίας. Όλα αυτά είναι καλά, αλλά τα κέρδη αυτά δεν θα παίξουν κάποιο ρόλο για τα επόμενα πέντε χρόνια. Η προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στο να αποτραπεί να διολισθήσει η Ελλάδα βαθύτερα στο καθοδικό σπιράλ χρέους και αποπληθωρισμού. Δυστυχώς κάποιες μεταρρυθμίσεις θα επιταχύνουν στην πραγματικότητα το σπιράλ αυτό, αποδυναμώνοντας την ζήτηση» γράφει το πρώην στέλεχος του ΔΝΤ και ερευνητής του Bruegel.

Το ΔΝΤ απέτυχε στο πρώτο του τεστ στην Ελλάδα και κινδυνεύει να κοπεί και πάλι, υπογραμμίζει ο κ. Mody. Παραμένει παγιδευμένο από τις προτεραιότητες των μελών, συμπεριλαμβανομένων της Γερμανίας και της Βρετανίας. Για να επιβεβαιώσει και πάλι την ανεξαρτησία του και να ανακτήσει την αξιοπιστία του πρέπει να διαγράψει ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού χρέους και να αναγκάσει τα πλούσια μέλη του να υποστούν τις απώλειες, καταλήγει.